back
NMB ad

ऊर्जामा स्वाभिमानको खोजी

Kumari bank ad
pariyar
पूर्णबहादुर परियार

विनाशकारी भूकम्पले बनाएको घाउ सुक्न नपाउँदै भारतको अघोषित नाकाबन्दीले पेट्रोलियम पदार्थको अभावको असर त सबैले भोगिरहेका छौं । पानीजहाजबाट कोलकाता हुँदै वीरगन्ज नाकाबाट नेपाल भित्रिन नसक्दा अर्बौं रुपैयाँबराबरको सामान अलपत्र पर्नु, ऊर्जामा गरिब मुलुकलाई बिरालोले मुसो खेलाएजस्तो खेलाइरहेको नमीठो यथार्थ र आक्रोशसँगै सबैको चाडबाड गुज्रियो । समस्या राजनीतिक वा आर्थिक, राष्ट्रिय वा अन्तर्राष्ट्रिय जे होस्, अनुसन्धानको विषय हुन सक्छ तर पेट्रोलियम पदार्थ, पानी र खनिजमा धनी तर राष्ट्रियतामा गरिब मुलुकका जनताले कतिसम्म सकस खेप्नुप¥यो र परिरहेको छ भन्ने अहिले चर्चा गर्नु स्वाभाविक होला ।

इराक
इराकको मुद्रालाई इराकी दिनार भनिन्छ । कुनै बेला १ दिनारबराबर ३ अमेरिकी डलर हुन्थ्यो, तर अहिलेको अवस्था कहालीलाग्दो छ । अहिले १ अमेरिकी डलरबराबर १ हजार १३८ इराकी दिनार हुन्छ । भनिन्छ, संसारभरि तेल रित्तिँदै जाने क्रममा अन्तिम ग्यालन तेल यदि कहींबाट निस्कन्छ भने त्यो मुलुक इराक हुनेछ । आज लाखौं इराकी आफ्नो देशमा भएको अथाह सम्पदा छाडेर बिदेसिनुपरेको छ । बिदेसिने पनि हाम्रो मुलुकको जस्तो नीति छैन, जो एक्लै विदेश जाओस् र छुट्टीमा घर आओस्, त्यो होइन । जो बिदेसिन चाहन्छ, चाहे जागिरका लागि होस्, चाहे उच्चशिक्षाका लागि होस्, आफ्नो परिवारलाई नै लैजानुपर्छ । एक्लै मुलुक छाड्न छुट छैन ।

भेनजुएला
तेल र ग्यासमा पहिलो र पानीमा पनि दक्षिण अमेरिकामै चौथो स्थानमा पर्ने भेनजुएला ल्याटिन अमेरिकाको धनी देश तर यो सम्पदा नै मुलुकका लागि सराप बनेको छ । व्यवस्थापनमा कुनै पनि मुलुकको सरकार र कर्मचारीतन्त्र कमजोर हुँदा आर्थिक समस्या, अपराध, भ्रष्टाचार, राजनीतिक अस्थिरताजस्ता मुलुकको अस्तित्व नै खत्तम हुने खतरा हँुदो रहेछ भन्ने ज्वलन्त उदाहरण भेनजुएला नै हो ।
हाम्रो सबैभन्दा ठूलो सम्पत्ति भनेको हाम्रा हिमाल र अनवरत रूपमा बगेका हिमनदीहरू हुन् । सम्पत्ति हुनु ठूलो कुरा होइन, त्यसको सही उपयोग र व्यवस्थापन महŒवपूर्ण कुरा हो । हातमा भएको चरालाई छोडेर झाडीमा भएका चरालाई ध्यान दिनु ठूलो गल्ती हो । हरेक गल्तीको मूल्य हुन्छ । हाम्रै नेपालीका श्रमजीवी हातहरूलाई अरबी मुलुक र दक्षिणपूर्वी राष्ट्र मलेसियाले पत्याएका छन् । सम्झनुहोस्, तिनीहरूकै पसिना पानी बनेर खेर गैरहेको छ । विदेशमा बसेर जसले जे सिक्यो, त्यो प्रयोग गर्न नेपालमा ऊर्जाको खाँचो मात्र होइन, सही वातावरणको खाँचो छ । यो तथ्यलाई गम्भीरतापूर्वक मनन गर्नु आवश्यक छ ।

ट्रेन, ट्रलीबस र केबलकार
तपाईं काठमाडौंमा माइक्रो वा मिनीबसमा यात्रा गर्दै हुनुहुन्छ । खलासीले तपाईंलाई धकेल्दै पछाडिसम्म मात्र लैजाने होइन कि काठको तखता मिलाएजस्तो, ट्रकमा भैंसी र राँगोलाई मिलाएर ल्याएजस्तो खाँदेर यात्रा गराउँछ । सुरक्षा, असभ्य भाडा विवाद र व्यवहार, समयमा गन्तव्य पुग्ने कुरै छोडौं, यस्तो अनुभूति हुन्छ कि मानिस होइन, यात्रु एक पशु हो । यो सिस्टमको अभाव मात्र होइन, विद्युतीय ऊर्जा अभावका कारण पनि हो । यदि विद्युतीय रेल हुन्थ्यो भने तपाईं कुन गन्त्व्यमा कति समयमा पुग्ने निश्चित हुन्थ्यो नै, प्रदूषण पनि घट्थ्यो । डिजेल र पेट्रोलको अभाव नाकाबन्दीले आज अप्ठ्यारो प¥यो, त्यो सबैलाई थाहा छ तर १ दिन त्यो समस्या नाकाबन्दी गर्ने मुलुकलाई पनि पर्नेछ । किनकि आफ्नो देशको मागलाई थेग्ने तेल र ग्यासको स्रोत चीन र भारत दुवैसँग छैन । यदि भए पनि उत्पादन गर्नुभन्दा आयातमै फाइदा हुन्छ । आफ्नो उत्पादन सञ्चित गरिन्छ, आयातीत कच्चा तेललाई प्रसोधन गरी आफ्नो मुलुकमा थोक तथा खुद्रा बिक्री गरिन्छ र तथा अन्य देशहरूमा निर्यात पनि गरिन्छ । भारतले मध्यपूर्व र अफ्रिकाबाट पाइपलाइनबाट कच्चा तेल ल्याई आफ्नो देशमा प्रशोधन गर्छ भने चीनले पानीजहाज (क्रुड आयल ट्यांकर) बाट कच्चा तेल ल्याएर आफ्नो मुलुकमा प्रशोधन गरी वितरण गर्छ । हालसाल

वि.सं.२०७२ पुस १३ सोमवार १९:४६ मा प्रकाशित

You can share this post!

आईपीओ निष्काशन गर्दै सिद्धि हाइड्रो, बिक्री प्रबन्धकमा सिटिजन्स क्यापिटल

आईपीओ निष्काशन गर्दै सिद्धि हाइड्रो, बिक्री प्रबन्धकमा सिटिजन्स क्यापिटल

वि.सं.२०८० चैत १५ बिहीवार १६:२५

काठमाडौं । सिद्धि हाइड्रो कम्पनी लिमिटेडले आईपीओ निष्काशन गर्ने भएको...

राष्ट्रियसभाका उपाध्यक्ष अर्यालको राजीनामा   

राष्ट्रियसभाका उपाध्यक्ष अर्यालको राजीनामा   

वि.सं.२०८० चैत १५ बिहीवार १६:१७

काठमाडौँ, १५ चैत : राष्ट्रियसभाका उपाध्यक्ष उर्मिला अर्यालले पदबाट राजीनामा...

हिमालमा हेलिकप्टरले बचाउँदै पर्यटकको ज्यान   

हिमालमा हेलिकप्टरले बचाउँदै पर्यटकको ज्यान   

वि.सं.२०८० चैत १५ बिहीवार १६:००

सुवास दर्नाल सल्लेरी (सोलुखुम्बु), १५ चैत : गत आइतबार सगरमाथा...

नेप्सेमा एक कम्पनीको मूल्य समायोजन

नेप्सेमा एक कम्पनीको मूल्य समायोजन

वि.सं.२०८० चैत १५ बिहीवार १५:५४

काठमाडौं । नेपाल स्टक एक्सचेञ्ज (नेप्से)ले बिहीबार एक कम्पनीको मूल्य...

जिहो–नयाँ वर्ष २०८१, ‘वि स्मार्ट राइड स्मार्ट अफर’ सार्वजनिक

जिहो–नयाँ वर्ष २०८१, ‘वि स्मार्ट राइड स्मार्ट अफर’ सार्वजनिक

वि.सं.२०८० चैत १५ बिहीवार १५:४८

काठमाडौं । CFMOTO र  ZEEHO   ब्राण्डको नेपालका लागि आधिकारीक वितरक...

दुई कम्पनीको सेयरमा नकरात्मक सर्किट, प्रतिकित्ता कुनको कति घट्यो ?

दुई कम्पनीको सेयरमा नकरात्मक सर्किट, प्रतिकित्ता कुनको कति घट्यो ?

वि.सं.२०८० चैत १५ बिहीवार १५:२४

काठमाडौं । साताको अन्तिम कारोबार दिन सेयर बजारमा सुधार आएको...