विश्वमा अनेकौ किसिमका मानिसहरुको बसोबास रहेको छ र तिनीहरुको आ-आफ्नै परम्परा पनि रहिआएको छ । यसैको एक उदाहरण हो भारतको मध्यप्रदेशमा मायाको लागि जीवन अपर्ण गरेका जोडीको सम्झनामा ढुङ्गा बर्साउने परम्परा ।
मध्यप्रदेशको छिंदवाडा जिल्लामा मायाको लागि जीवन अपर्ण गर्ने जोडीको सम्झनामा ढुङगाले हान्ने परम्परा कायम राख्ने क्रममा गत मंगलबार २५९ जना घाईते भएका छन् । घाईतेमध्ये चार जनाको अवस्था गम्भिर रहेको बताईएको छ । प्रत्येक बर्ष आयोजना हुने उप्त मेलालाई ‘गोटमार मेला’ भन्ने गरिएको छ ।
प्रहरी प्रशासनको उच्च सुरक्षाकाबीच धारा १४४ अन्तर्गत निषेधाज्ञा जारी हुँदा पनि ढुङगा हान्ने कार्यक्रम रोकिन सकेन् । प्रहरीले बढ्दो उपद्रो रोक्नको लागि असुर ग्याँस प्रयोग गर्नुपरेको बताइएको छ ।
त्यहाँको मानव अधिकार आयोगले ढुङगा हान्ने कार्य रोक्नका लागि निर्देशन दिएपछि कार्यक्रम स्थलबाट ढुङगा हटाइए पनि कतिपय मानिसले लुकाएर एक अर्कोमाथि ढुङगा बर्साउन थालेको बताइएको छ ।
परम्परा अनुसार सावरगाउँको केटा तथा पांद्र्ना भन्ने गाउँको केटीबिच प्रेम सम्बन्ध थियो । केटाले प्रेमिकालाई भगाएपछि दुई गाउँका मानिसले तानातान गर्न थाले र ढुङगा बर्साउन थाले । तर त्यस क्रममा ति दुई प्रेमिले ज्यान गुमाउन पुगे ।
त्यही घटनाको सम्झनामा दुई गाउँबिच सो कार्यक्रम हुने गर्दछ जुन गाउँले झगडाको क्रममा खोलामा लडउछ उ नै बिजेता भएको मानिन्छ । लगभग दिउसो १२ बजेबाट सुरु भएको सो झगडा प्रहरी प्रशासनले रोक्ने प्रयास गरे पनि साँझ ७ बजेसम्म जारी रह्यो ।
प्रकाशित मितिः २०७४ भदौ ४
वि.सं.२०७४ असोज ४ बुधवार १०:३२ मा प्रकाशित
