काठमाडौं । पछिल्लो समय पुरुषले सबै प्रक्रिया मिलाई दिने अनि अन्त्यमा जग्गा पास भने महिलाको नाममा गर्ने चलन निकै बढेको छ । सरकारले महिलाको नाममा जग्गा पास गर्दा शहरी क्षेत्रमा २५ प्रतिशत तथा ग्रामीण क्षेत्रमा ३० प्रतिशत छूट दिने व्यवस्था लागु गरेपछि महिलाको नाममा जग्गा किन्नेको संख्या बढेको हो ।
भूमिसूधार तथा व्यवस्थापन विभागको तथ्यांकमा अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा गत आर्थिक वर्षमा महिलाको नाममा जग्गा पास गर्नेको संख्या ह््वात्तै बढेको देखिएको छ । अघिल्लो आर्थिक वर्षदेखि महिलाको नाममा पास भएको जग्गा तुरुन्तै खरीदविक्री गरे पनि छूट रकम फिर्ता गर्नु नपर्ने नियम सरकारले लागू गरेको थियो । त्यसैको फाइदा लिनलाई महिलाको नाममा जग्गा पास गर्ने गरिएको हो । यसअघि २५ प्रतिशत छूट पाएर महिलाको नाममा पास भएको जग्गालाई ३ वर्षभित्र बेचेमा छूट रकम फिर्ता गर्नु पर्दथ्यौं ।
सरकारको पछिल्लो घोषणा गरेसँगै महिलाको नाममा जग्गाको कारोबार पहिलेभन्दा बढेको भूमिसूधार तथा व्यवस्थापन विभागका एक कर्मचारीले जानकारी दिए । जग्गा कारोबारीले नयाँ व्यवस्थाको फाइदा उठाएकोले संख्या बढेको सम्बन्धित व्यवसायीको भनाइ छ । सरकारले महिलाको भू–स्वामित्व बढाउन छूट दिने नीति बनाएपछि अघिल्लो वर्षको तुलनामा गत वर्ष बढेको हो । खासगरी जग्गा खरिद गर्ने र अनि नाफा लिएर बिक्री गरिहाल्नेले महिलाको नाममा जग्गा खरिद गर्ने गरेका छन् । तर, वास्तविक रुपमा जग्गा आफ्नो नाममा खरिद गर्नकै लागि भने महिलाको नामबाट खरिद गर्नेको संख्या भने ज्यादै न्यून रहेको छ ।
विशेषगरी बढी मूल्यका जग्गा महिलाको नाममा पास गर्ने अनि बिक्री गर्दा राजश्व पनि कम तिर्न यसो गरिएको हो । सरकारले महिला, दलित र ज्येष्ठ नागरिकका नाममा घरजग्गा पास गर्दा राजस्वमा छूट दिँदै आएको छ । ७० वर्षमाथि उमेरका वृद्धको नाममा स्वामित्व दर्ता भएमा पनि महिलासरह राजस्वमा छूट दिने व्यवस्था छ भने सीमान्तकृत समुदायको नाममा राजिष्ट्रेशन पास गर्दा शहरी क्षेत्रमा २५ र ग्रामीण क्षेत्रमा ३० प्रतिशतसम्म छूट दिने व्यवस्था छ ।
२०७५ असोज ८ गते प्रकाशित
वि.सं.२०७५ असोज ८ सोमवार ०८:५४ मा प्रकाशित