काठमाडौं । सञ्चालनमा रहेको जीवन बीमा, निर्जीबन बीमा र पुनर्बीमा कम्पनी बीमा समितिले तोकेको क्षेत्रमा लगानी गर्नु भन्दा पनि बैैंक तथा वित्तीय संस्थाको मुद्दति निक्षेपमा राखेर ब्याज खान पल्केका छन् ।
बीमा कम्पनीहरु लगानीको क्षेत्र विस्तार भएन भनेर भन्दै गर्दा पनि उनीहरुले समितिले तोकेको क्षेत्रमा लगानी गर्नु भन्दा पनि ब्याज मात्रै खाएर बसेको तथ्याङकले देखाएको छ ।
समितिले ‘बीमकको लगानी निर्देशिका २०७५’ सरकारको बचत तथा ऋणपत्रमा कुल टेक्निकल रिजर्भको न्यूूनतम ५, ‘क’ वर्गको बैंक र पूर्वाधार बैंकको मुद्दति निक्षेपमा न्यूनतम ४०, घर जग्गामा बढीमा ५, सूचीकृत कम्पनीको साधारण सेयरमा बढिमा १०, ‘क’, ‘ख’ र ‘ग’ वर्गको बैंक तथा वित्तीय संस्थाको अग्राधिकार सेयर र ऋणपत्रमा बढिमा २० प्रतिशत, सूचीकृत कम्पनीको डिबेन्चरमा बढिमा २०, कृषि,पर्यटन र जलस्रोत लगायत पूर्वाधारमा बढिमा २०, म्यूतुअल फण्ड र नागरिक लगानी कोषमा बढिमा ५, ‘ख’ वर्गको बैंक तथा वित्तीय संस्थाको मुद्दती निक्षेपमा बढीमा २०, ‘ग’ वर्गको बैंक तथा वित्तीय संस्थाको मुद्दतीनिक्षेपमा बढीमा १० र अन्य क्षेत्रमा लगानी गर्नु भनेको छ ।
तर सबै बीमा कम्पनीहरुले तोकेको प्राथमिकताप्राप्त क्षेत्रमा भन्दा पनि बैंक तथा वित्तीय संस्थाको मुद्दति निक्षेपमा राखेर ब्याज खाइरहेका छन् । चालु आर्थिक वर्षको दोस्रो त्रैमासमा १९ वटा जीवन बीमा, २० वटा निर्जीबन बीमा र एउटा पुनर्बीमा कम्पनीले पुसमसान्तसम्म ३ खर्ब ८८ अर्ब ९८ करोड ४६ लाख ९३ हजार रुपैयाँ लगानी गरेका छन् ।
समितिका अनुसार जिवन बीमा कम्पनीले ३ खर्ब २५ अर्ब ४५ करोड ३६ लाख ६५ हजार रुपैयाँ र निर्जीवन बीमा कम्पनीले ६३ अर्ब ५३ करोड १० लाख २८ हजार रुपैयाँ लगानी गरेको देखिएको छ ।
समितिका अनुसार कम्पनीहरुले वाणिज्य बैंकको मुद्दति निक्षेपमा न्यूनतम ४० प्रतिशत लगानी गर्ने भनेकोमा ७२.७५ प्रतिशत लगानी गरेका छन् । बीमा कम्पनीहरुले कृषि, पर्यटन, जलस्रोत लगायत पूर्वाधारका क्षेत्रमा ०.९७ प्रतिशत लगानी गरेका छन् । यस्तै सेयर बजारमा ६.३४ प्रतिशत लगानी गरेका छन् ।
बीमा समितिको तथ्याङक अनुसार कम्पनीहरुले ६ महिनामा वाणिज्य बैंकको मुद्दति निक्षेपमा जीवन बीमा कम्पनीहरुले २ खर्ब ३७ अर्ब २८ करोड ७९ लाख ११ हजार रुपैयाँ लगानी गरेका छन भने निर्जीबन बीमा कम्पनीले ४५ अर्ब ९० करोड ६१ लाख रुपैयाँ लगानी गरेका छन् ।
यस्तै विकास बैंकहरुको मुद्दति निक्षेपमा जीवन बीमा कम्पनीहरुले २७ अर्ब ५९ करोड ५२ लाख ८० हजार रुपैयाँ र निर्जीबन बीमा कम्पनीहरुले ५ अर्ब ९० करोड ५३ लाख ३४ हजार रुपैयाँ लगानी गरेका छन् । यस्तै वित्त कम्पनीहरुको मुद्दति निक्षेपमा जीवन बीमा कम्पनीहरुले २ अर्ब ७५ करोड ५४ लाख ७० हजार रुपैयाँ जीवन र निर्जीबन बीमा कम्पनीले ८१ करोड ९६ लाख ४२ हजार रुपैयाँ लगानी गरेका छन् ।
‘क’,‘ख’ र ‘ग’ वर्गका बैंक तथा वित्त कम्पनीको अग्राधिकार सेयर र ऋणपत्रमा जीवन बीमा कम्पनीहरुले २९ अर्ब ४० करोड ८ लाख १६ हजार रुपैयाँ र निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुले ३ अर्ब ७० करोड २० लाख ९१ हजार रुपैयाँ लगानी गरेका छ्न् ।
सूचीकृत सेयरमा जीवन बीमा कम्पनीले १८ अर्ब ८७ करोड ५९ लाख ५४ हजार रुपैयाँ लगानी गरेका छन् भने निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुले ५ अर्ब ७९ करोड ३ लाख ७६ हजार रुपैयाँ लगानी गरेका छ ।
यस्तै कृषि, पर्यटन, जलस्रोत, लगायत पूर्वाधारका क्षेत्रमा जीवन बीमा कम्पनीहरुले ३ अर्ब ५५ करोड ६० लाख ४० हजार रुपैयाँ र निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुले २३ करोड ९२ लाख ६७ हजार रुपैयाँ लगानी गरेका छन् । कम्पनीहरुले घर जग्गामा ज्यानै न्यून लगानी गरेको छ । घरजग्गामा जीवन बीमा कम्पनीले मात्रै ४२ करोड २ लाख २६ हजार रुपैयाँ लगानी गरेका छन् ।
वि.सं.२०७७ फागुन १९ बुधवार १४:२७ मा प्रकाशित
