काठमाण्डौं । नेपालमा कुल जनसंख्या २ करोड ६५ लाख मध्ये २५.१६ प्रतिशत मानिसहरु गरिबीको रेखा मुनी रहेका छन् । यता, लघुवित्त संस्थाहरुबाट सेवा पाइरहेका सक्रिय सदस्यहरुको आँकडा हेर्दा अझै गरिबीको रेखामुनी रहेका ४६ लाख मानिसहरु यी संस्थाको दायरामा आउन सकेका छैनन् । यसमा पनि यी संस्थाले समेटिएका सबै मानिसहरु गरिबीको रेखा मुनि रहेकाहरु नहुन सक्छन् ।
यस्तै, कुल २ करोड ६५ लाख जनसंख्याको तुलनामा करीब ७ प्रतिशत मात्र यी संस्थाको दायरामा आएका देखिन्छन् । बैंक तथा वित्तीय संस्थामा दोहोरो बचतकर्ता रहेजस्तै यी संस्थामा पनि दोहोरो सदस्य हुने (डुब्लिकेशनको) समस्या रहेको छ । यसले गर्दा कुल ७ प्रतिशत नै जनसंख्या समेटिएका हुन् भन्नेमा पनि दुविधा भने रहन्छ ।
लघुवित्तमा देखिएको डुब्लिकेशनलाई समस्याको रुपमा दिइदै आएको भएपनि यो नियन्त्रण बाहिरको समस्या भने नभएको राष्ट्र बैंकले बताएको छ । ‘डुब्लिकेशन छँदै छैन भन्ने त होइन तर सञ्चार माध्यमहरुमा आएजस्तो मानिसहरुले आत्महत्या गर्ने तहसम्ममा नभएको हामीले पाएका छौं,’ केही दिन अघिको कार्यक्रममा नेपाल राष्ट्र बैंकका निर्देशक रमन नेपालले भने ।
६ महिनामा सञ्चालनमा रहेका लघुवित्त कम्पनीको संख्या ७ वटाले थपिएर ४८ वटा भए । यी संस्था मार्फत् गठन भएको समूहमा पनि वृद्धि भएर ३ लाख ९९ हजार पुगेको छ । तर, यी संस्थामा ९ प्रतिशतले नयाँ सदस्य थपिदा निष्क्रिय हुनेको संख्या भने ७५ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ ।
यी संस्थामा कुल सदस्य संख्या २० लाख ६८ हजार पुगेकोमा निष्क्रिय सदस्य संस्खा भने ७५ प्रतिशतले बढेर ५६ हजार ८ सय ८१ पुगेको हो । असारमा भने निष्क्रिय सदस्यको संख्या ३२ हजार रहेको थियो ।
यी संस्थाले ४ अर्ब ३३ करोड कुल कर्जा वितरण पनि गरेका छन् भने २७ अर्ब कुल बचत गरेका छन् । कर्मचारीको संख्यामा पनि साढे ८ प्रतिशत वृद्धि भएर ७ हजार ७ सय ३१ पुगेको छ । यसरी हेर्दा लघुवित्त संस्थाका १ कर्मचारीले २ सय ६० ग्राहकसँग व्यवहार गर्न परिरहेको छ ।
३० फागुन २०७३, अनलाईनखबर, ११।००
वि.सं.२०७३ फागुन ३० सोमवार ११:२४ मा प्रकाशित
