पाल्पा । पाल्पा जिल्लाकै पहिचान बोकेको हातले कुँदेर बनाइएका करुवा हराउन थालेको छ ।
कच्चा पदार्थको अभाव र नयाँ पुस्ताले सीप नसिक्दा पाल्पाली करुवा उद्योग अहिले दुई चार वटामा मात्र सीमित हुनपुगेको छ । कुटिर उद्योग अन्तर्गत पर्ने यो उद्योगले जिल्लाकै पहिचान बनाएको छ । पाल्पाको मुख्य चिनारीकै रुपमा रहेको करुवा उद्योगको संरक्षणमा सरोकारवाला निकायले ध्यान नदिँदा विस्थापित हुन पुगेको हो ।
करुवा उत्पादनका लागि कच्चा पदार्थको आपूर्ति हुन नसक्दा व्यवसाय नै सङ्कटमा पर्दै गएको छ । काँस, मैन, तामा, कोइला, खोटोलगायतका सामग्री कमै मात्रामा उपलब्ध हुँदै जाँदा विस्तारै उद्योग नै बन्द हुने अवस्था आएको छ । । सदरमुकाम तानसेनको टक्सार टोलभर नै करुवा उद्योग सञ्चालनमा आएका थिए, तर अहिले यहाँका दुई चार घरमा मात्र उद्योग सीमित हुन पुगेको छ ।
यहाँ बसोवास गर्ने पुराना व्यवसायीले उद्योग सञ्चालन गर्न छाडिसकेका छन् । पछिल्लो समयमा कच्चा पदार्थको अभावका कारण धेरै उद्यमीले व्यवसाय नै छाड्दै गएका हुन् । अर्को तर्फ परम्परागत रुपमा सञ्चालित करुवा उत्पादन व्यवसायलाई नयाँ पुस्ताले अवलम्बन नगर्दा व्यवसाय नै हराउँदै गएको हो ।
विगत दश वर्षयता हातले निर्माण गरिएका करुवाका सट्टा मेसिनबाट तयार पारिएका करुवा बजारमा आउन थालेका छन् । देश विदेशमा ख्याति कमाएको पाल्पाली करुवाको सीप र प्रविधि हस्तान्तरण हुने र कच्चा पदार्थ सहजरुपमा उपलब्ध हुने हो भने यो उद्योग विस्थापित हुने अवस्था आउने थिएन ।
१३ जेठ २०७४
वि.सं.२०७४ जेठ १३ शनिवार १७:१३ मा प्रकाशित